Orangutan[edytuj]
Z Wikipedii
Orangutan | |
Samica Pongo pygmaeus | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ssaki |
Podgromada | łożyskowce |
Rząd | naczelne |
Podrząd | małpy właściwe |
Nadrodzina | małpy wąskonose |
Rodzina | człowiekowate |
Podrodzina | orangowate |
Rodzaj | Pongo |
Nazwa systematyczna | |
Pongo | |
(Lacépède, 1799) | |
Występowanie: Borneo i Sumatra | |
Systematyka Wikispecies | |
Galeria Wikimedia Commons |
Orangutan (Pongo) – rodzaj dużych małp człekokształtnych. Można je znaleźć jedynie w lasach deszczowych na Borneo i Sumatrze. Wyraz Orangutan jest wywodzony od malajskiego Orang Hutan oznaczającego człowiek leśny.
Spis treści[ukryj] |
Wygląd [edytuj]
Orangutany są małpami o długich rękach (rozstaw ramion do 225 cm) i krótkich nogach. Włosy długie, czerwonawe, rzadziej brązowe. Twarz naga, u samców występują szerokie talerze policzkowe; uszy małe przylegające. Kciuk i paluch krótkie, pozostałe palce długie.
Dymorfizm płciowy silnie zaznaczony. Samce są dwukrotnie większe od samic:
- masa ciała:
- samice – 40 kg
- samce – do 150 kg
- wysokość ciała:
- samica – 110 cm
- samiec – do 195 cm.
Samce wydają niskie, gardłowe odgłosy słyszane z odległości ok. kilometra.
Małpy te dożywają w stanie dzikim 35 lat, w niewoli nierzadko 50. Ciąża trwa 255 – 275 dni, rodzi się z reguły jedno młode o masie urodzeniowej 1200 – 1600 g. Matki opiekują się dziećmi przez 6 – 8 lat, dojrzałość płciowa jest osiągana w wieku 10 – 12 lat. Orangutany żywią się głównie owocami, liśćmi, termitami i owadami oraz jajami ptaków.
Jak inne małpy człekokształtne, orangutany są wysoce inteligentnymi zwierzętami. W połowie lat 90. XX wieku odkryto, że w jednej z populacji orangutanów osobniki regularnie posługują się narzędziami przy zdobywaniu pożywienia – odkrycia takiego dokonała wcześniej w latach 60. Jane Goodall, badając szympansy. Fakt ten został opisany w 2003 roku w periodyku Science. Orangutany są najmniej agresywnymi małpami i charakteryzują się przyjaznym nastawieniem. Notuje się również, że dzikie orangutany odwiedzają prowadzone przez ludzi ośrodki adaptacyjne dla osieroconych orangutanów, nawiązując z małymi kontakt i prawdopodobnie pomagając im w powrocie do życia w naturze.
Biotop [edytuj]
Orangutany są małpami nadrzewnymi, spędzającymi na drzewach niemal całe życie, poruszając się między koronami metodą brachiacji. Prowadzą dzienny tryb życia, w nocy przesypiają około 12 godzin. Grupy rodzinne tworzy samica z młodymi, czasami towarzyszy im samiec. Dorosłe samce zwykle prowadzą samotniczy tryb życia, kojarząc się z samicami na czas kopulacji.
Taksonomia [edytuj]
Dwie małe, izolowane populacje na Borneo i Sumatrze klasyfikowane jako podgatunki są obecnie przez niektórych dzielone na dwa gatunki: Pongo pygmaeus na Borneo i Pongo abelii na Sumatrze (większy i jaśniejszy). Co więcej, niektórzy prymatolodzy rozpoznają trzy dalsze podgatunki orangutana na Borneo: P. p. pygmaeus w północno-zachodniej części wyspy, P. p. morio na północnym wschodzie i wschodzie, oraz P. p. wurmbii w południowo-zachodnim Borneo.
Zagrożenia [edytuj]
Orangutany są gatunkami zagrożonymi, przy czym P. abelii - krytycznie. Liczbę dziko żyjących orangutanów szacuje się na 45–69 tysięcy na Borneo (P. pygmaeus) i 7 300 na Sumatrze (P. abelii)[1]. Niszczenie ich środowiska naturalnego przez wyręby i wypalanie lasów oraz działalność wydobywczą nasiliło się szczególnie w ciągu ostatniego dziesięciolecia. Większość z tych działań jest nielegalna i ma miejsce w 37 z 41 parków narodowych, które oficjalnie są wyłączone z gospodarki leśnej i górnictwa.[2] Poważnym problemem jest także uprowadzanie małych na sprzedaż, co wiąże się zwykle z zabijaniem matek.
Badaczem szczególnie zasłużonym w ochronie gatunku jest Birute Galdikas.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz